O Museo do Mar de Galicia acollerá do 7 de xuño ao 31 de outubro, a exposición `O Camiño do Mar`, un proxecto promovido pola Asociación Galega do Patrimonio Industrial Buxa co fin divulgar o Camiño Xacobeo por vía marítima, e que incluirá a restauración do ` Naomhóig`, unha embarcación tradicional irlandesa.

A partir do 27 de setembro, o MARCO retoma o seu programa expositivo coa inauguración de dúas mostras individuais —Jorge Martins e Eduardo Gruber— nas salas do primeiro andar. Ambas propostas teñen como fío condutor o debuxo e a obra sobre papel, a través de pezas e estéticas moi diferenciadas: o relato de Gruber ao carón da voz poética de Martins.

A exposición JORGE MARTINS. Sombras e paradoxos supón a grande presentación individual que se dedica no noso país a un dos nomes referenciais da plástica portuguesa do último século. Aos seus setenta e nove anos, e en plena actividade creadora, Jorge Martins (Lisboa, 1940), chegou a converterse nun referente interxeracional, profundamente respectado e alleo ao vaivén das modas. A este prestixio e á vixencia do seu traballo moito contribuíu a infatigable investigación de Martins en torno ao debuxo dende as primeiras exposicións; de feito, será cos seus debuxos cos que chegará, xa a finais da década dos setenta, ao Centro Georges Pompidou de París, onde se lle dedicou unha individual. Unha coidada selección dos seus debuxos —xunto aos seus cadernos de apuntamentos, que se amosan en primicia— compoñen esta nueva proposta expositiva do MARCO.

En palabras do comisario, Óscar Antonio Molina, “a exposición concéntrase nesa parte da súa abundante produción, onde a riqueza de rexistros é a nota predominante: dende a xeometría ao xesto expresivo; dende a orde matemática ao enunciado verbal en forma de escritura, letras ou anotacións; dende a silueta á mancha; dende a figuración ao monocromo… Para a mostra do MARCO decantámonos por unha ampla selección de obras en papel e cadernos de traballo, de todas as datas produtivas do artista, evitando dende o principio a idea convencional de retrospectiva, e rexeitando a organización cronolóxica do exposto, ou todo o que conduza a crear a impresión dun falso desenvolvemento lineal en tan longa traxectoria.

Sombras e Paradoxos propón tecer diversos eixes de lectura sobre o seu debuxo, que completan e actualizan a abundante fortuna crítica recibida polo artista ao longo da súa carreira. Así, analizaremos o debuxo como sismógrafo dos estados anímicos, do pulso “vital” e emocional do creador, para comprobar como se combina en boa parte do traballo cun rigor analítico e unha capacidade para a organización dos elementos que compoñen a imaxe no plano de representación moi notables. De igual modo, os aspectos performáticos derivados da execución dos grandes tamaños habituais no artista quen, para bordalos, con frecuencia ha de empregarse como o danzarín, con todo o corpo, terán o seu espazo propio no percorrido. A selección pon tamén de relevo os límites disciplinares do debuxo de Martins en relación coa pintura, a narrativa, a arquitectura, a escenografía e/ou os seus campos expandidos na actualidade. Neste sentido, cómpre salientar as relacións que unha parte do seu mundo gráfico estableceu con outros momentos decisivos da arte durante a modernidade tardía (expresionismo abstracto e informalismo, Abstracción postpictórica, Field Colour Painting, Supports-Surfacces…). Nesta brincadeira, paradoxal e case perversa revisión da tradición canónica tardomoderna retrátase outra asombrosa capacidade máis de Jorge Martins que a nosa exposición quere destacar. Finalmente, a capacidade do seu traballo gráfico para traducir o intanxible —que non inmaterial—, como a luz, o tempo, a linguaxe ou o espazo, ocupará un último apartado nesta análise. Ao respecto, a nosa intención é subliñar como unha das máis notables características na obra de Martins, a súa asombrosa capacidade para poñer en escena, dentro dos límites do papel, dimensións simbólicas, espirituais e metafísicas practicamente inmanexables fóra do plano da imaxe. O título da mostra, suxerido polo propio artista, apunta cara a esta dimensión un tanto insondable da arte dende o seu estadio nuclear: o debuxo.”

Dous aspectos que cómpre salientar da exposición de Jorge Martins no MARCO son, por unha banda, a inclusión dos seus cadernos de apuntamentos, que se mostran en primicia, e nos que o artista anota pensamentos, bosquexos e ideas para debuxos e pinturas. Por outra, a presentación dunha publicación —un libro de artista co que o MARCO inicia unha colección— que recolle, por vez primeira, a súa obra literaria, precisa e poética ao mesmo tempo.

EDUARDO GRUBER (Santander, 1949) é un pintor a quen sempre tentou o debuxo e a obra sobre papel, non como bosquexo senón como obra final. Artista polifacético, ten realizado esculturas, intervencións no espazo, instalacións, escenografía (de ópera para Pilar Miró), e ten publicado varias novelas.

A mostra do MARCO reúne unha selección de obras recentes, debuxos e obra sobre papel, na que resulta central a presenza da palabra, do relato, da literatura. Faise especial fincapé na relación entre literatura, pensamento e imaxe, tan presente na súa obra como a paixón pola metáfora. Obras co fío condutor do azar, ese límite case imperceptible, ese espello que, unha vez traspasado, nos permite vivir outra vida, habitar outro escenario. En suma, uhna selección de pezas, a modo de pequeno salón de afirmacións, ecos e reflexos, que permite percibir o xeito de traballar dun artista que, dende a pintura, sempre tenta a obra total.

Os debuxos de Eduardo Gruber (Santander, 1949) resultan especiais porque conteñen todo o proceso de traballo. Parten dun motivo, con frecuencia prestado pero apropiado, a partir do cal desprega e desenvolve a obra. Debuxa, escribe, engade ou resta, busca a escala ideal. Só na acuarela procede leve e preciso, limpo e atinado. Sempre é audaz, áxil levando o espectador cara á imaxe desexada, que contén buscas e pegadas. Moitos dos seus debuxos teñen ritmo cinematográfico ou semellan intensos contos curtos e longas sagas noveladas. Ás veces son pequenos, en ocasións murais, pero sempre enigmáticos, misteriosos, confesionais, sutís.

O salón dos espellos reúne traballos recentes sobre papel nos que conviven a liña, o texto e a grafía. Arranca cunha reflexión sobre o azar, ese fino espello que separa ou une realidade e fantasía, violencia e placidez. Como na Alicia de Lewis Carroll. Despréganse a continuación un libro de libros, resultado de anotar os da súa biblioteca, en aparente e sincero descoido; retratos apaixonados de escritores, unha sutil e evocadora historia de sombras, e un estraño cadáver exquisito. Ao seu carón, un mural máxico, por se alguén pensaba que o debuxo era unha ocupación fugaz, pasaxeira, de entreactos.

Horario: luns a venres de 17:30 a 20:30 e sábados de 11:00 a 14:00 e de 17:30 a 20:30. 

Desde o 10 de outubro ata o 4 de xaneiro poderemos visitar na Sede Afundación Sonoro Empeño, unha exposición formada por 51 pezas que teñen na música, de forma directa ou indirecta, a súa protagonista. Paralelamente á mostra desenvolverase un amplo programa de actividades que se estenderá ata o mes de xaneiro, co propósito de transgredir o concepto tradicional de exposición e crear un proxecto multidisciplinar que combine o lúdico, o didáctico e o interactivo.

Os obxectivos fundamentais con esta nova proposta, formada a partir das coleccións de Abanca e Afundación, son dous: estender a programación máis aló da propia exposición, amosando na práctica o diálogo permanente entre as distintas disciplinas artísticas, e desenvolver a actividade cultural fóra dos espazos que tradicionalmente a acollen.

A mostra está dividida en catro seccións segundo o seu concepto o temática: iconografía musical, festas e danzas, a música na infancia e a sinestesia. As pezas no seu conxunto abordan este diálogo desde diferentes perspectivas, en forma de reflexións que acompañan ao visitante ao longo de todo o percorrido.

Ademais das visitas guiadas todos os xoves ás 19:00, a programación de actividades de Sonoro Empeño vén do máis cargada: ao longo destes meses haberá música en directo na propia sala de exposicións da man de Hércules Brass, Red Vox Gospel Choir e Carlos Quintá coa aula de acordeón diatónico da E-Trad. Do 16 de outubro ao 20 de novembro terá lugar un ciclo de cinema formado polos filmes Mr Turner, Loving Vincent, La dama de oro, Big eyes e El profesor de violín. Por último, para as crianzas, haberá distintos obradoiros de instrumentos musicais reciclados e o concerto de Percubebé, ademais das visitas para escolares, desde infantil a bacharelato.

Concha de la Rosa (Sevilla, 1973) é licenciada en Comunicación Audiovisual, Grao Superior en fotografía artística. Filla de fotogravador e cunha familia de gran tradición fotográfica, leva dedicándose á fotografía de forma artística desde unha idade moi temperá.

Profesora de fotografía con escola propia en Sevilla desde 2009 ata 2016. Actualmente ten reside en Madrid. O seu proceso de traballo baséase en observar dunha forma intimista e próxima situacións que che atraen sen agredir os instantes. Utiliza unha focal de 40 mm polo que se atopa moi preto dos personaxes. Personaxes abstraídos no seu mundo dentro da multitude.

De luns a sábado: 10:00 – 13:30 e 16:30 – 20:30

Esta é unha exposición que agrupa uns corenta bosquexos e debuxos orixinais de Carlos Maside (Pontecesures, A Coruña, 1897 – Compostela, 1958) que finalmente foron publicados no xornal El Pueblo Gallego, entre 1927 e 1936. A exposición complétase coas reproducións das páxinas nas que ían publicadas as viñetas e cun vídeo, realizado pola comisaria, no que se poden ver outros debuxos que Maside fixo para a prensa.   A totalidade dos debuxos orixinais incluídos na exposición, pertencen ao legado dos herdeiros e depositados no Museo Carlos Maside de Arte Contemporánea, en Sada.

A exposición poderá visitarse ata o 19 de xaneiro.