VIALIA
REVISTA NOVEMBRO

Wöyza: «Fálase moito máis de feminismo, pero as mulleres seguimos tendo os mesmos problemas»

Publicado o por

Wöyza é, posiblemente, o único referente da música urbana viguesa que se mantivo na escena co paso dos anos e coa chegada das novas correntes musicais. Acaba de lanzar Tábula Rasa, traballo no que podemos ver unha artista moito máis madura, capaz de adaptarse ás novas formas de consumo cun discurso cargado de amor propio.

Como cambiou Wöyza desde os comezos, en 2003?

Empecei aos 18 anos e si que queda algo daquela rapaza ilusionada, pero as cancións non contan o mesmo; falan desde perspectivas completamente diferentes pola idade. Aínda que si que me sinto identificada cando escoito cancións miñas do 2003, é certo que hai algo de frescura que cos anos vas perdendo… pero tamén é certo que agora non podería cantar doutra maneira.

Aínda que non perdas a ilusión, non sería a mesma cousa coa inocencia dos inicios…

En efecto, esa inocencia pérdese; agora son moito máis terreal e realista. A miña meta é pagar a miña tarifa mensual como autónoma. Daquela non tiña esas preocupacións, agora estou na xeración da supervivencia, na de de ver as necesidades cubertas. Daquela tanto me tiña durmir nun hotel, nun coche ou onde cadrase.

Tábula Rasa fala dunha relación tóxica… Hai algo de autobiografía neste traballo?

Sempre hai algo autobiográfico. Fala da confusión que se crea nas relacións tóxicas, iso de non saber se a outra persoa te quere de verdade ou non. Sempre hai inseguridade, desconfianza, celos… Iso non é amor. O primeiro paso é saber querer; sen o amor propio é imposible que poidas querer ben a ninguén: a unha parella, a un fillo… a ninguén.

Cómpre cambiar a visión que se dá do amor a través da música?

Da música, das películas, das series… Aínda que a tecnoloxía avanzou moito, as relacións persoais non mudaron tanto en cen anos. Seguimos tendo as mesmas preocupacións e os problemas que hai un século. Existe unha comercialización do amor que introduce certas crenzas nas mentes das persoas, sobre todo nas mentes de nenos e adolescentes. A medida que imos medrando, atopámonos co problema de non encaixar.

O trío de cancións que compón este novo EP conta unha historia en conxunto, ou?

O primeiro episodio, Nunca es demasiado tarde, fala do momento do desencanto; de bater de fronte coa realidade: se non partimos do amor propio, nunca imos ser libres, nunca imos ser capaces de coñecer o amor de verdade. O segundo episodio, Libre, é esa liberdade que se sente cando, por fin, tiramos a venda dos ollos: creo que a liberdade real é estarmos convencidos dos nosos principios e poder vivir con eles. O terceiro episodio, Agua sucia, fala de que para ir para adiante, o primeiro é limpar todos os complexos, aceptarnos tal e como somos: ao final, eses complexos son escusas das que hai que liberarse para ir cara adiante coas ferramentas que cadaquén posúa.

Podemos dicir que para ti ser libre é poder vivir sendo fiel ás túas propias ideas, pero iso non debe de ser nada fácil…

Tes que saber empregar a intelixencia emocional. Eu podo non estar de acordo coa opinión ou con certos criterios de algunhas organizacións que me chaman para traballar con elas, e estou en total liberdade en decidir se me compensa ou non ir. Os teus principios están nunha balanza e hai tres tipos de compensacións: a económica, a emocional e a profesional. Hai que barallar unhas porcentaxes para calcular se o que che ofrecen está ou non compensado.

O público acostuma a ser moi crítico cos artistas que faltan aos seus principios.

Claro, é que sempre ten que haber unha porcentaxe mínima. Por exemplo, se me chaman de Vox para cantar, eu non o vou facer, porque o tanto por cento de motivación emocional é cero.

Con Pelea sentimos carácter moi combativo, namentres que o carácter deste novo traballo é máis ben reflexivo…

Efectivamente. Con Pelea,eu estaba saíndo dunha depresión, estábame espindo, preparándome para a guerra; tiña moitas cousas que botar fóra. Tábula Rasa está feito desde un punto de vista máis adulto, con máis ganas de bailar, máis ganas de ser feliz. Encontrei esa paz.

Pelea serviuche para atopar esa paz?

Por completo. Pelea deume alas para volver ao escenario, estivera moito tempo sen sacar nada novo. Púxome outra vez en escena; unha escena diferente.

Con que dificultades te atopaches no mundo da música polo feito de ser muller?

Con todas. Ser muller é unha condición coa que naces. Desde pequena tes que cumprir certos obxectivos, encaixar constantemente nos estereotipos. Agora fálase moito máis de feminismo e as mulleres estamos moito máis unidas, pero non estamos gañando terreo. Seguimos tendo os mesmos problemas e séguesenos a obviar e minusvalorar… Como técnica de son, sigo a sufrir constantes faltas de respecto, nunca podes estar relaxada entre compañeiros por medo a que estean a ligar contigo, teño que enfrontarme a produtores para que escoiten o meu criterio… Como artista sempre teño que estar demostrando que o fixen eu. Por incrible que pareza, nada diso cambiou en todo este tempo.

Agora traballas cun equipo formado só por mulleres. Hai aí unha intención clara por contribuír a ese cambio, non si?

Gústame moito apoiar o talento feminino. Se non o facemos nosoutras, quen o fará? Non podemos esperar a que a axuda veña dos homes que están mandando ou das mulleres inseridas nese sistema.

Como ves a escena da música urbana actual?

Antes a música urbana era o hip-hop e agora a música urbana son moitas cousas, o hip-hop está un pouco desprazado. É normal, porque a de agora é outra xeración que se comunica doutro modo. Hai cousas boas e cousas malas, como en todas as etapas musicais. Unicamente podo dicir que me gustaría que fose doutro xeito, pero sempre quixen que fose doutro xeito, porque o hip-hop, o rhythm and blues, e o soul nunca triunfaron en España. De feito, están bastante mellor de saúde agora que hai unha década.

E sobre o caso concreto de Vigo?

En Vigo é certo que desapareceu toda a xeración que hai dez anos facía hip-hop. Agora hai outra que se dedica ao trap. E non houbo transición, foi un corte limpo. No meu caso, ao non definirme tanto, permitiume manterme.

Hai uns meses que te mudaches a Madrid. Que te levou ata alí?

Buscar novas inspiracións, cambiar de aires, nutrirme de novas perspectivas, ver máis posibilidades… Quería formarme e estar con xente con experiencias e estilos diferentes.

Que diferenzas atopas entre Vigo e Madrid?

En Madrid hai oferta musical de luns a domingo, podes asistir a jam sessions con xente que toca tremendamente ben. Vigo é unha poboación de menores dimensións, sempre somos as mesmas persoas e vaise evolucionando máis devagar. Pero penso que aquí confiamos máis nos nosos propios proxectos. Para sobrevivir en Madrid a xente fai máis de todo e abandona os obxectivos principais. En Vigo, a saúde da música —non necesariamente a da industria—, é moi boa, as salas apoian moito aos grupos.

Pensas que esa percepción témola nós sós ou desde fóra tamén se nos ve así?

Dámoslle moita importancia á movida viguesa dos oitenta e é certo que moita xente de determinada xeración coñece iso, pero os máis novos non tanto. Tamén é verdade que a xente nova de por aí adiante coñece grupos de aquí; no mundo do trap, por exemplo, o colectivo Banana Bahía está a ser un referente a nivel estatal. Ese tipo de cousas fan que Vigo siga mantendo a súa movida.

Que lle pides a este ano novo?

Facer unha xira suramericana e que máis xente escoite as miñas músicas.

Texto: Tamara Novoa
Fotos: Pablo Vázquez

The following two tabs change content below.
My Twitter profileMy Facebook profileMy LinkedIn profileMy Instagram profile

Tamara Novoa

Xornalista por vocación. Marchou a Londres estudar un master en Xornalismo Internacional e tras traballar varios anos en Barcelona nunha Asociación sen ánimo de lucro, decide volver ao seu Vigo natal. Na actualidade é unha das creadoras deste proxecto. O que lle permite desenvolver unha das tarefas polas que sinte maior paixón: contar historias relacionadas coa cultura e a movida da súa ben querida cidade olívica.